Tipping point is een Engelse term die staat voor het punt dat een aantal kleinere gebeurtenissen zorgen voor een grote verandering. Deze term kan gekoppeld worden aan ‘the point of no return’ waarbij er gesteld wordt dat terugkeren naar de oude situatie niet langer mogelijk is. Wat is tipping point en wat betekent dit in verschillende situaties?
In het Nederlands betekent tipping point het omslagpunt. Doorgaans zullen er een aantal zaken hebben plaatsgevonden die tot een punt hebben geleid dat de eerstvolgende kleine verandering een groot gevolg zal hebben. ‘Tipping’ staat letterlijk voor ‘omvallen’. Denk aan iemand die op een stoel gaat zitten en achterover leunt. De stoel gaat steeds verder naar achteren tot het punt komt dat de stoel omvalt. Terugkeren naar de oude situatie is niet meer mogelijk, het omvallen gaat ook veel sneller dan het leunen tegen de stoel. Het tipping point was bereikt en de gevolgen hiervan kunnen enorm zijn.
Een omslagpunt kan zowel positief als negatief zijn. In veel gevallen zal het tipping point een moment zijn waarin een effect van versnelling zal plaatsvinden. Dit wordt ook wel momentum genoemd. Een andere gerelateerde term is ‘critical mass’. Dit is het punt waarop het volume dusdanig groot is geworden dat verdere ontwikkelingen niet meer te stoppen zijn. Er kunnen drie voorwaarden worden onderscheiden:
Het aantal invloedrijke personen / factoren.
Een blijvend of persistent karakter.
De impact van de context.
Deze theorie wordt uitgewerkt in het boek The Tipping Point van Malcolm Gladwell met een focus op epidemieën als SARS en AIDS.
Een jong bedrijf bouwt aan naamsbekendheid. In de eerste jaren verloopt groei langzaam maar zeker. Dan wordt het tipping point bereikt en plotseling lijkt iedereen bekend te zijn met het merk. Het betreft hier een voorwaarts momentum of een stijgende lijn. Het is echter mogelijk dat het tipping point een status verandering in werking stelt. Denk aan een dijk die doorbreekt. Eerst steeg het water aan de ene kant van de dijk. Pas toen het tipping point was bereikt zou de overstroming plaatsvinden. In dit geval is er sprake van een nieuwe status; overstroming van de andere zijde van de de dijk.
