Een Illustratie is een tekening of ander type afbeelding die hoort bij een geschreven tekst. Het heeft daarmee een aanvullende functie, en staat in principe niet op zichzelf. Het doel is om de boodschap van het verhaal te verduidelijken of aan te vullen met additionele informatie. Wat is een Illustratie en wat zijn voorbeelden van Illustraties?
Een Illustratie staat in principe niet op zichzelf. In het geval van karikaturen of cartoons is het overigens wel mogelijk dat het beeld voor zich spreekt, toch is het in eerste instantie bedoeld als toelichting of aanvulling op een geschreven werk. Omdat Illustraties direct opvallen, kunnen ze ook gebruikt worden om de aandacht van de lezer te trekken. Een met de hand getekende Illustratie kan afhankelijk van de artiest en functie niet alleen een informatieve waarde hebben, maar ook zeker een artistieke waarde bezitten.
Met name op het internet is de Infographic als Illustratie populair gebleken. Hierbij wordt tekst en beeld met elkaar verweven in doorgaans complexe tekeningen die een verhaal vertellen of een concept uitleggen. Infographics dienen normaal gesproken als aanvulling op een tekst, toch kunnen ze vaak ook op zichzelf staan.
Het gebruik van rich media is een belangrijk aspect geworden binnen zoekmachine optimalisatie. Het Google algoritme is meer waarde gaan toekennen aan webpagina’s met afbeeldingen en video. Een illustratie is daarmee niet alleen een middel om bezoekers te informeren maar ook om een hogere ranking te behalen in zoekmachines. Een illustratie kan wel veel data in beslag nemen, daarom worden illustraties alvorens te gebruiken geoptimaliseerd voor een lagere bandbreedte en daarmee een snellere weergave. Als er meerdere grote illustraties op een pagina worden opgenomen dan kan dit ten koste gaan van de laadsnelheid. Aangezien dit ook een meetpunt is binnen het zoekalgoritme kunnen illustraties juist zorgen voor een lagere ranking.
Om een illustratie verklarend van aard is wordt deze definitie vaak toegepast op schematische afbeeldingen, flowcharts en grafieken. Dit zijn doorgaans gestileerde composities met rechte lijnen zonder fotografische afbeeldingen. Vector formaten zoals SVG, EPS en AI lenen zich hier goed voor. Ze zijn schaalbaar zonder kwaliteitsverlies en hebben doorgaans een relatief kleine bestandsgrootte. Niet alle vector formaten worden standaard ondersteund door browsers, vaak wordt er gebruik gemaakt van het PDF formaat omdat de meeste systemen deze bestanden kunnen weergeven. PDF is echter niet een specifiek vector bestand, het is feitelijk gezien een type document waarin tekst, vectoren en raster afbeeldingen gebruikt kunnen worden.
Bij het online publiceren van illustraties in raster formaat dient er rekening gehouden te worden met de bestandscompressie. Formaat als JPG en PNG kunnen sterk gereduceerd worden in bestandsgrootte door informatie te comprimeren. Als hierbij data verloren gaat spreken we van ‘lossy’, wanneer alle data behouden blijft dan is het een ‘lossless’ bestand. Rasterafbeeldingen zijn niet schaalbaar zonder verlies van kwaliteit.
Een illustratie is in basis een creatief werk dat niet gekopieerd mag worden zonder toestemming van de oorspronkelijke auteur. De ontwerper kan het gebruiksrecht wel overdragen. Bijvoorbeeld door rechten te verkopen, onder licentie uit te geven of gratis ter beschikking te stellen. Het is zonder toestemming niet toegestaan om een illustratie van het internet te gebruiken voor een ander doel dan oorspronkelijk bepaald is. Het is wel mogelijk dat de auteur de illustratie vrijgeeft onder een Creative Commons licentie.
Comics of stripverhalen zijn collecties van illustraties die samen een compleet verhaal vertellen. Een afzonderlijk paneel is niet voldoende om het verhaal te begrijpen, slechts in context met andere panelen wordt het verhaal duidelijk. Stripverhalen worden doorgaans begeleid door teksten die binnen de kaders van de panelen of de pagina vallen. Er zijn ook uitzonderingen, zoals de verhalen van Tom Poes door auteur Marten Toonder. In deze vorm worden tekstblokken aangevuld met getekende panelen.
