RGBA is de standaard Rood, Groen, Blauw kleurindeling zoals deze gebruikt wordt voor met name computerschermen met de toevoeging van een alfa kanaal. Deze vierde waarde geeft aan hoe transparant een kleurwaarde is. Wat is het RGBA colour model en op welke wijze kunnen alpha channels gebruikt worden?
Theoretisch bestaat er een ontelbaar aantal kleuren, voor weergave op papier of beeldschermen zijn er kleurindelingen ontworpen zoals CMYK en RGB. Bij RGB worden er drie basiskleuren als uitgangspunt genomen; Rood, Groen, Blauw. Iedere hoofdkleur heeft 256 kleurschakeringen van compleet donker 0 tot aan volledig licht 255. Als alledrie de waarden op 0 nul ingesteld staan, dan zal de kleur volledig zwart zijn. Met alledrie de waarden op 255 zal de kleur volledig wit zijn. Dit kleurenspectrum is specifiek ontwikkeld voor beeldschermen die licht uitstralen, het betreft een additief kleurmodel. Opgeteld zijn er ongeveer 16,7 miljoen mogelijke kleurcombinaties met nog 256 gradaties in transparantie.
De letter A in RGBA staat voor Alpha of Alfa. Dit kanaal bevat 256 transparantie waarden ofwel mate van doorzichtigheid. Als een kleur een alpha waarde heeft van 0 dan zal het ondoorzichtig zijn (opaque), als de waarde 255 is zal de kleur geheel doorzichtig zijn (transparant). Als de waarde op 128 ligt dan is de kleur halfdoorzichtig. Als er meerdere kleurvlakken over elkaar worden geplaatst dan zal het onderliggende vlak in meer of mindere mate zichtbaar zijn. Dit is een methode die veel wordt gebruikt in beeldbewerking en dan met name image compositing waarin meerdere elementen samengevoegd worden tot één geheel.
Een zonnebril kan een bruine, blauwe, zwarte of andere tint hebben, het glas zal altijd deels doorzichtig zijn om doorheen te kunnen kijken. RGBA laat de ontwerper dit soort doorkijk effecten toepassen op platte afbeeldingen die op een computermonitor worden weergegeven. Als een illustrator bijvoorbeeld een tekening maakt van een persoon die een zonnebril draagt, dan kunnen deze glazen een kleur krijgen uit het RGB kleurenspectrum met een alpha waarde. Zo zullen de ogen van het karakter deels zichtbaar zijn. Deze methode wordt gebruikt voor zowel vector gebaseerde programma’s zoals Adobe Illustrator als bitmap fotobewerking software waaronder Adobe Photoshop. Beeldschermen zullen altijd met beeldpunten werken, iedere beeldpunt kan een unieke RGBA waarde bezitten.
In een tekenpakket is het eenvoudig om een kleurverloop aan te geven. Als de eerste kleur bijvoorbeeld zwart is en de laatste kleur wit, dan zal de gradient tool alle tussenliggende waarden berekenen. Als dit zwart-grijs-wit vlak op een zwarte achtergrond wordt geplaatst dan lijkt het alsof het vlak deels doorzichtig is. Op bijvoorbeeld een rode achtergrond is duidelijk een vlak met kleurverloop te zien. Als nu beide basiskleuren wit zijn, met aan één zijde wit inclusief een alpha channel dat op compleet doorzichtig ingesteld staat, dan zal het vlak op alle achtergronden een verloop naar transparant wit laten zien. Als de achtergrond wit is, dan zal het complete vlak onzichtbaar worden omdat er in dit geval geen zwart of tussenliggende grijswaarden aanwezig zijn binnen het RGB kleurenspectrum.
Bij het maken van composities worden gradients met alpha channel vaak gebruikt omdat ze berekenbaar zijn. Alpha betekent doorzichtig of niet, de waarde zal constant blijven ongeacht de onderliggende laag. In een bestandsformaat zoals PNG kan een apart alpha channel worden opgeslagen, dit is een onzichtbare afbeelding met grijswaarden die door de software wordt gebruikt om de transparantie van de afbeelding of een deel hiervan weer te geven. In videomontage software wordt ook wel gebruikt gemaakt van losse lagen videoclips met grijstinten. Dit worden tracking mattes genoemd, ze geven de doorzichtigheid van het videokanaal weer. QuickTime van Apple biedt standaard ondersteuning voor video met transparantie evenals het Gif formaat.
Als bewerkte afbeeldingen afgedrukt worden zal er in plaats van een additief kleurmodel een subtractief model gebruikt worden. Dit betekent dat de RGBA kleurindeling niet toepasbaar is. De software zal in dit geval niet alleen de RGB kleuren moeten converteren naar bijvoorbeeld CMYK maar ook de transparantie waarden moeten interpreteren naar solide kleuren. Het oorspronkelijke bestand zal geconverteerd moeten worden alvorens dit bestand afgedrukt kan worden op papier.
