Tekstopbouw staat voor de wijze waarop een tekst wordt opgedeeld. Naast een visuele indeling kan dit ook betrekking hebben op de inhoud. Door een tekst op een specifieke wijze aan te bieden kan de leesbaarheid verhoogd worden. Daarnaast spelen taal en tekstopbouw ook een rol in een marketing strategie, waarbij factoren als medium (print / online) en doelgroep een rol zullen spelen.
Bij een spannende thriller is het niet de bedoeling dat je eerst de laatste pagina leest waar de naam van de dader staat. Tekstopbouw kan op verschillende manieren ingevuld worden zoals:
Het is mogelijk om voor een niet-standaard tekstopbouw te kiezen, denk bijvoorbeeld aan een film die begint bij de conclusie om vervolgens de aanloop te laten zien. Dit roept drama en anticipatie op, bij teksten die commercieel wervend zijn is doorgaans een duidelijke structuur van A tot Z meer geschikt. Uiteindelijk betreft het richtlijnen, het zijn geen harde regels.
Naast een taal kiezen zoals Nederlands, Engels of een andere taal, is ook de wijze waarop een tekst wordt geschreven van belang. Daarbij moet rekening worden gehouden met de beoogde doelgroep. Wat is het gemiddelde taalniveau, is de lezer bekend met vaktermen, hoe wil een commerciële partij communiceren met klanten? Alleen de keuze voor ‘u’ of ‘jij’ kan al een groot verschil maken in het karakter van de tekst in de Nederlandse taal, Engels kent dit verschil bijvoorbeeld niet.
