De vaste boekenprijs is een wet in Nederland waarin gesteld wordt dat papieren boeken in de Nederlandse taal voor een vastgestelde prijs verkocht moeten worden. Het is niet toegestaan voor een (boek)winkel om een hogere of lagere prijs te hanteren. Het Commissariaat voor de Media ziet toe op de handhaving van deze wetgeving. Wat is de vaste boekenprijs en wat zijn de voor- en nadelen van deze wet?
De Wet op de vaste boekenprijs werd in 2005 ingevoerd, en wordt sindsdien steeds met vijf jaar verlengd. Daarin wordt gesteld dat boeken en muziekwerken die op papier worden gepubliceerd in oplages voor een vaste prijs verkocht moeten worden. Dit geldt alleen voor werken in de Nederlandse taal, Fries en officiële dialecten die in Nederland erkend zijn. Anderstalige boeken kennen geen prijsbescherming.
Er zijn twee redenen om vooraf een prijsstelling te bepalen:
E-books en Print On Demand (POD) boeken vallen niet onder deze wetgeving. Auteurs die zelf publiceren in oplages van meer dan één exemplaar per dag dienen hun werk te registreren bij het Commissariaat voor de Media. De CdvM vaste boekenprijs geldt alleen voor ‘papieren bladzijden’ die voorzien zijn van een titel, en bestemd zijn voor verkoop aan eindafnemers.
Niet iedereen is voorstander van de vorm van ‘price-fixing’, ook lijkt de wet niet eenduidig. Zo valt een Print On Demand boek met hoge verkoopaantallen niet onder deze wet, maar een boek met oplage van twee stuks wel. Nederlandse talen inclusief Fries worden beschermd, anderstalige boeken van Nederlandse auteurs die door Nederlandse uitgevers worden verkocht vallen niet onder deze wet. Auteurs kunnen ook niet hun zichtbaarheid vergroten door hun werk als ‘kassakoopje’ aan te bieden zonder toestemming van de CvdM, wat een vrije marktwerking remt.