Automatische incasso is een term die staat voor het verlenen van toestemming aan een organisatie om geld van een bankrekening af te schrijven. De debiteur geeft toestemming aan de crediteur om het verschuldigde bedrag af te schrijven van de rekening van de debiteur. Het betreft een machtiging die op ieder moment kan worden ingetrokken. Wat is een automatische incasso en hoe werken machtigingen binnen online commercie?
Een bewoner van een huis heeft elektriciteit nodig. In plaats van iedere maand het verschuldigde bedrag voor de elektra over te boeken zal de leverancier om een automatische incasso vragen. Hiermee geeft de gebruiker toestemming om geld af te schrijven voor de geleverde diensten. Anders bestaat het risico dat de bewoner zonder stroom komt te zitten als deze is vergeten het bedrag over te maken. Met name voor standaard terugkerende diensten zoals gas, licht, water en internet is het mogelijk of zelfs verplicht om te betalen via automatische incasso. De rekeninghouder geeft toestemming aan de dienstverlener of leverancier om het verschuldigde bedrag van de rekening af te schrijven.
In principe kan een bedrijf of een ander soort organisatie geld incasseren. Banken kunnen namelijk niet direct verifiëren of de begunstigde daadwerkelijk een machtiging heeft van de rekeninghouder. Als iemand een verkeerd rekeningnummer invult kan er geld worden afgeschreven van de verkeerde rekening. Ook kan iemand bewust een ander persoon financieel benadelen. In Nederland wordt een deel van de verantwoordelijkheid gelegd bij de rekeninghouder, die moet controleren of er geen foutieve transacties worden uitgevoerd. Een drempel om niet zonder toestemming geld af te schrijven is de traceerbaarheid van de begunstigde. Toch is het systeem zeker niet waterdicht. Een machtiging intrekken wordt in praktijk ook niet altijd eenvoudig gemaakt.
Wanneer er sprake is van een automatische incasso dan heeft de rekeninghouder het recht de betaling binnen 8 weken terug te draaien. Hierbij gaat het om een automatische incasso die ooit is toegekend aan de begunstigde. Als er sprake is van fraude, dan heeft de rekeninghouder 13 maanden om het geld terug te vragen. Dit legt een deel van de verantwoordelijkheid bij de rekeninghouder. Naast een bankpas of PIN code kan het verstrekken van een rekeningnummer dus risico opleveren.
Het heeft betrekkelijk lang geduurd voordat online automatische incasso enige vorm van bescherming genoot. Nu kunnen bedrijven zich laten registreren voor een geverifieerde automatische incasso via internet zonder handtekening van de klant. Voorheen ontving de klant altijd een schriftelijke bevestiging, dit is bij lopende contracten via internet niet het geval. Daarom is het van belang dat er vanuit de bank een controle plaatsvindt.
PayPal is een online rekening waar in basis geen gekoppelde bankrekening voor vereist is. Wanneer iemand geld wil overboeken naar een privé rekening moet er wel een koppeling gemaakt worden. Daarbij kan de gebruiker een machtiging verlenen om bij een negatief PayPal saldo geld af te schrijven van de bankrekening. Een reden om toch te betalen via PayPal in plaats van iDEAL kan de aankoop bescherming zijn, een garantie die iDEAL niet biedt. Daarnaast is iDEAL een Nederlands systeem dat niet alle buitenlandse aanbieders ondersteunen.
Bij het aanbieden van gratis abonnementen komt het regelmatig voor dat de aanbieder het rekeningnummer wil controleren. Dit wordt gedaan om zowel fraude te voorkomen als foutief ingevulde rekeningnummers te vermijden. Er wordt dan een bedrag van bijvoorbeeld 1 cent van de rekening afgeschreven om de validiteit van de rekening te controleren. Deze transactie kost de aanbieder geld omdat ze transactiekosten moeten betalen. Afhankelijk van de aanbieder kan deze hetzelfde bedrag retour storten, in praktijk wordt met ‘gratis’ eigenlijk ‘bijna gratis’ bedoeld omdat de automatische incasso niet altijd geretourneerd wordt.
AfterPay is een vorm van automatische incasso waarbij de klant pas na ontvangst van de goederen autorisatie geeft tot afschrijving. Hierbij kan de drempel om verkopen te genereren verlaagd worden. Het risico wordt in dit geval bij de verkoper geplaatst, de klant weet dat de bestelde goederen geleverd zijn alvorens er geld wordt afgeschreven. In deze vorm wordt vooraf een machtiging afgeven met autorisatie op een later tijdstip.