Apenstaartje, ook wel zonder ‘n’ geschreven als apestaartje, is een symbool dat gebruikt wordt voor verschillende toepassingen en ook meerdere betekenissen heeft. Zo wordt het @ symbool gebruikt in e-mail adressen maar ook op facturen waarbij het staat voor de prijs per stuk. De Engelse uitspraak “at” is een afkorting van “at the cost of”. Hoewel het op het eerste gezicht een modern karakter lijkt te zijn werd het al in de veertiende eeuw gebruikt. Wat is een apenstaartje en hoe is dit symbool zo belangrijk geworden in de digitale wereld?
Hoewel de meeste mensen het apenstaartje kennen als de scheiding tussen een unieke naam en het domein waar een e-mailadres gehuisvest wordt, bestaat het @ symbool al veel langer. De eerste keer dat het karakter op deze wijze werd geschreven lijkt in 1345 te zijn geweest. Het betreft een Bulgaarse vertaling van een Griekse tekst. In dit document wordt het karakter als een hoofdletter “A” gebruikt. Waarom de auteur koos voor dit teken is onbekend. In 1448 werd het symbool gebruikt om een levering graan aan te duiden en in 1536 als een eenheid van wijn in Peru. In 1674 werd het apenstaartje gebruikt in een Zweeds juridisch document. In de moderne Engelse taal wordt “at” gebruikt als afkorting van “at the rate of”. Het is een symbool dat specifiek gebruikt wordt in financiële documenten, het maakt geen deel uit van reguliere schrijftaal.
In tegenstelling tot veel karakters die een vaste betekenis hebben, is het @ symbool in de loop der eeuwen voor diverse toepassingen gebruikt. De afkorting voor het Engelse ‘at’ werd overgenomen in de digitale wereld toen Ray Tomlinson het karakter besloot te gebruiken als ‘located at’. Achter het apenstaartje wordt de server aangegeven, voor het symbool de unieke gebruiker. Dit kan de naam van een persoon zijn maar dit hoeft niet. Naast letters en cijfers zijn ook speciale karakters als _ of – toegestaan, spaties zijn niet mogelijk. Om te voorkomen dat e-mailadressen door bots geautomatiseerd van HTML pagina’s worden geïndexeerd wordt het @ symbool regelmatig weggelaten of vervangen door “ at “. Deze methode biedt geen zekerheid, het kan ‘scraping’ van e-mailadressen wel helpen te beperken. Mede door deze vorm van ongeoorloofd gegevens verzamelen is het gebruik van interactieve knoppen of contactformulieren snel in populariteit gestegen.
Naast e-mailadressen kan @ online ook gebruikt worden om individuele gebruikers aan te duiden. In dat geval wordt er gesproken van een ‘handle’. In deze vorm is het eenvoudig om gericht antwoord te geven op een specifiek persoon zoals @peter of @deborah. Dezelfde methode kan ook in e-mails gebruikt worden om aan te geven aan wie de boodschap is gericht in een mail naar meerdere ontvangers.
In programmeertalen kan het apenstaartje per taal een compleet andere betekenis hebben, dit geldt ook voor wetenschappelijke toepassingen.
Er rusten geen auteursrechten of commerciële rechten op het @ teken. In 2012 werd het @ symbool in Duitsland geregistreerd als gepatenteerd karakter. Deze aanvraag werd in 2013 betwist met uiteindelijk een uitspraak in 2017 door de Duitse rechtbank dat het apenstaartje niet geregistreerd mocht worden als handelsmerk. In 1889 verscheen het symbool op een typemachine, aan het begin van de twintigste eeuw zou het apenstaartje meer zichtbaarheid verwerven door de populariteit van Underwood typemachines. In de jaren zeventig van de twintigste eeuw werd @ een standaard symbool voor e-mailadressen waarmee het ook snel een standaard werd voor computer toetsenborden.
Zowel in het Nederlands als in het Zuid-Afrikaans wordt het verband gelegd met de staart van een aap. In Denemarken hebben ze de slurf van een olifant gekozen als visuele interpretatie van @. In Kroatië wordt het teken ook wel ‘manki’ genoemd, een verbastering van het Engelse woord ‘monkey’ wat aap betekent. Hier is overigens geen enkel verband met de letter ‘a’ wat in de Nederlandse taal de eerste letter van het woord ‘aap’ is. In de Spaanse taal wordt het apenstaartje soms gebruikt in situaties waarbij het niet duidelijk is of het een mannelijke of vrouwelijke term betreft. Denk aan een groep vrienden waarbij ‘amigos’ mannelijk is terwijl ‘amigas’ voor een groep vrouwen staat. Amig@s kan hier als genderneutrale schrijfwijze gebruikt worden, al wordt deze vorm niet officieel erkend.
